Len kojarzy się nam przede wszystkim z przyjemnymi z noszeniu ubraniami oraz siemieniem lnianym, które spożywane jest w przypadku problemów trawiennych. Tak naprawdę jednak właściwości lnu są znacznie bardziej rozmaite, a jego zastosowanie obejmuje wiele dziedzin życia.
Len i jego produkty
Len jest rośliną oleistą, z rodziny lnowatych, która występuje w strefie subtropikalnej oraz w krajach klimatu umiarkowanego. W naszym kraju występuje kilka jego gatunków, z których najbardziej popularny jest len zwyczajny, z którego pozyskuje się włókno lniane. Małe nasiona lnu, znane jako siemię lniane, stosowane są w profilaktyce i leczeniu schorzeń układu pokarmowego. Ponadto z nasion lnu nasion tłoczy się zdrowy lniany olej.
Włókno lniane i jego pozyskiwanie
Len to przede wszystkim surowiec włóknodajny. Mimo rosnącej popularności bawełny oraz innych włókien, znaczenie lnu nie zmalało. Zebrane łodygi lnu suszy się, aby następnie poddawać je specjalnemu namaczaniu, zwanego roszeniem. W procesie tym włókno lniane zmienia kolor na szarawy i wtedy ma miejsce oddzielanie włókien od tak zwanego paździerza. Następnie włókno łamie się i trzepie, aby usunąć resztki zdrewniałych paździerzy, później sortuje i dokładnie czesze. Len jest gotowy do przędzenia. Z przędzy lnianej produkuje się odzież, pościele, obrusy, ściereczki i wiele innych artykułów codziennego użytku. Co ciekawe, dziś wykorzystuje się nawet odpadki procesu przygotowywania włókna lnianego, czyli paździerze. Można z nich wyprodukować worki oraz mocne sznury.
Siemię lniane - właściwości i zastosowanie
Poza głównym zastosowaniem lnu, nie zapominajmy również o jego owocach, w postaci torebek nasiennych, które zbierane są chwilę przed osiągnięciem dojrzałości i suszone. Otrzymywane w ten sposób siemię lniane jest bogatym źródłem białka i innych cennych składników, które przesądzają o jego popularności.
Właściwości siemienia lnianego
Gama zalet siemienia lnianego jest wyjątkowo szeroka. Działa dobroczynnie na układ trawienny, w tym osłania drogi pokarmowe, chroni żołądek, łagodzi objawy choroby wrzodowej. Wszystko za sprawą zawartych w ich śluzach, które działają jak ochronny płaszczyk dla delikatnej błony śluzowej układu pokarmowego.
Zioła na trawienie
Siemię lniane poprawia trawienie, zapobiega zaparciom, niweluje uporczywą zgagę. Jest zalecane osobom, które na co dzień w pracy nadwyrężają głos, np. nauczyciele, wokaliści czy lektorzy. Picie odwaru z siemienia sprawia, że nawilżają się struny głosowe oraz całe gardo, co zapobiega dolegliwościom bólowym oraz chroni delikatną krtań. Siemię lniane działa wspomagająco w leczeniu chorób układu moczowego. Wiele pań znajduje w nim naturalny lek na kobiece dolegliwości, w tym zespól napięcia przedmiesiączkowego czy objawy menopauzy.
Zastosowanie siemienia lnianego
Siemię lniane znajduje zastosowanie w naszych kuchniach. Wysuszone owoce lnu można przyrządzać w różny sposób w celach profilaktycznych lub leczniczych. Możliwe jest spożywanie siemienia w postaci suszonej, na przykład dodając ziarenka do mieszanek typu musli lub w tej sposób je traktując. Siemię lniane doskonale smakuje dodane do jogurtu, kefiru, koktajlu owocowego, można z jego dodatkiem przyrządzić smaczny twarożek do kanapek. Siemię lniane z powodzeniem dodawać możemy do zup, zapiekanek, dań warzywnych ale można je dorzucić również do kisielu czy nawet ciasta do wypiekania chleba. Wiele osób na śniadanie serwuje sobie smaczną jajecznicę czy omlet z dodatkiem siemienia. Poza tym, siemię lniane spożywać można w postaci półpłynnej, czyli jako odwar.
Przepis na odwar z lnu
Przepis na odwar z lnu jest bardzo prosty: łyżeczkę nasion lnu zalewamy szklanką letniej wody i gotujemy na niewielkim ogniu pod przykryciem około 10-15 minut. Powstaje nam gęsty napój, konsystencją przypominający kisiel. Gdy napój przestygnie, przecedzamy go i pijemy. Odwar jest naturalnym środkiem profilaktycznym i zapobieganiu problemom trawiennym. Stanowi także lek na dolegliwości pokarmowe. Siemię lniane w tej postaci spożywają również kobiety - jak wspomniano wcześniej - w celu niwelowania przykrych znak zbliżającej się miesiączki czy menopauzy.
Przepis na napar z siemienia
Warto przygotować też napar z siemienia. Łyżkę siemienia zalewamy wrzącą wodą i parzymy pod przykryciem około 15 minut. Szklankę naparu pijemy dwa razy dziennie w celu łagodzenia dolegliwości ze strony układu pokarmowego (biegunki, bóle brzucha, zaparcia, wzdęcia, itp.), można też płukać im gardło oraz stosować w postaci zewnętrznej, jako okłady na czyraki czy inne zmiany skórne, np. w przebiegu łuszczycy.
Olej lniany - właściwości i zastosowanie
Len jest rośliną oleistą. Pozyskuje się z niego olej o szerokim zastosowaniu zdrowotnym. Olej tłoczony jest na zimno, zawiera wiele witamin, w tym witaminę A, C, E, witaminy z grupy B, cenne enzymy i białka.
Właściwości oleju lnianego
Olej z lnu posiada właściwości zdrowotnych, w tym obniża ciśnienie i poziom złego cholesterolu oraz zapobiega chorobom układu krążenia. Zawarte w oleju lnianym nienasycone kwasy tłuszczowe wspomagają budowę nowych komórek, w tym wzmacniają błony komórkowo. Pozytywnie wpływają na działanie układu nerwowego oraz uszczelniają naczynia krwionośne. Olej lniany zalecany jest w diecie osób z grupy ryzyka lub już borykających się z chorobami serca. Skutecznie podnosi odporność, poprawia pracę mózgu oraz jest stosowany w profilaktyce nowotworowej.
Zastosowanie oleju lnianego
Z uwagi na zawartość cennych składników, olej tan jest na szeroką skalę wykorzystywany w przemyśle spożywczym i gości w coraz większej liczbie domów. Warto wiedzieć, że na oleju lnianym nie wolno smażyć, dodaje się go jedynie "na zimno" ze względu na szybki proces utleniania oleju w wysokiej temperaturze. Można go jednak z powodzeniem dodawać do sałatek, dań warzywnych, polewać olejem np. pokrojone pomidory czy paprykę i stosować jako dodatek do obiadu. Olej lniany w smaku przypomina inne rodzaje tłuszczów roślinnych, jednak z uwagi na swoje własności jego wykorzystywanie znacznie wykracza poza kuchnię.
Olej z lnu znajduje zastosowanie również w kosmetyce. Jest składnikiem wielu kremów i balsamów, szczególnie kosmetyków dla cery suchej, wrażliwej oraz naczynkowej. Wiele mydeł i maści, w tym specyfików na oparzenia czy zmiany skórne zawiera właśnie olej lniany. Doskonale łagodzi stany zapalne, oczyszcza oraz nawilża skórę. Stosowany jest jako środek na wypadanie włosów, dodawany jest także do szamponów przeciwłupieżowych. Ponadto, olej z nasion lnu znajduje zastosowanie w sztuce, jest wykorzystywany do zabezpieczania obrazów i rzeźb ale jego znaczenie maleje na rzecz bardziej zaawansowanych technologicznie środków. Z jego pomocą możliwe jest też konserwowanie mebli i innych elementów drewnianych.
Olej lniany jest powszechnie dostępny, utrzymamy go w każdej aptece. Pamiętajmy jednak o specjalnych warunkach przechowywania tego produktu. Olej sprzedawany jest w butelkach z ciemnego szkła i nie należy przelewać go do innego naczynia. Powinien być bezwzględnie przechowywany w warunkach chłodniczych, a po otwarciu spożyty w ciągu maksymalnie 4 tygodni. W sklepach do kupienia jest olej w butelkach o różnej pojemności. Przed zakupem warto wiec przemyśleć, jaką ilość oleju potrzebujemy, aby nie zmarnować tego cennego artykułu i korzystać z jego dobrodziejstw.
